Việt Nam là một đất nước có nhiều đồng bào dân tộc khác nhau. Với mỗi dân tộc sẽ có những bài thuốc dân gian cực kỳ hay và hiệu quả. Nếu nói đến việc điều trị các bệnh lý liên quan đến dạ dày thì có thể kể đến bài thuốc dạ dày chè dây của đồng bào các dân tộc ở vùng núi.
Đặc điểm thực vật cây chè dây
Cây chè dây có tên gọi khoa học là Ampelopsis cantoniensis. Trong Đông y, trà dây còn được gọi với tên gọi bạch liễm hay khau rả. Đây là vị thảo mộc mọc nhiều ở các khu rừng rậm rạp trên những vùng núi cao.
Sở dĩ gọi là chè dây bởi vì cây có dạng thân leo. Khi phát triển thường quấn chặt vào các cây cổ thụ to để leo lên để đón ánh nắng mặt trời. Cây có cành hình trụ mảnh; tua cuốn đối diện với lá, chia thành từ 2 tới 3 nhánh. Lá hai lần kép, mang từ 7 đến 13 lá chét mỏng giòn, mép có răng cưa thấp; gân bên bao gồm 4 đến 5 đôi; lá kèm tương đối tròn, dạng vảy. Nụ hoa hình trứng, quả mọng dạng hình trái xoan to 6 x 5mm. Lúc chín màu đen, trong quả chứa 3 đến 4 hạt. Cây thường mọc leo lên các bờ bụi vùng đồi núi. Ra hoa vào tháng 6, tháng 7, có quả tháng 9, tháng 10. Cây mọc chủ yếu ở các địa phương như: Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Ninh Bình, Hà Nội, Đà Nẵng, Quảng Nam, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng, Đồng Nai, Ninh Thuận.
Chè có vị hơi ngọt xen lẫn chút đắng, tính mát, được các đồng bào dân tộc ở miền núi sử dụng làm một vị thuốc dân gian hiệu quả trong điều trị Viêm loét dạ dày – tá tràng. Ngoài ra chè dây còn có tác dụng trong việc điều trị an thần, chữa mất ngủ.
>>> Xem thêm: Mua xạ đen Hòa Bình hỗ trợ điều trị ung thư gan
Tác dụng của chè dây
Đã có nhiều công trình nghiên cứu về cây chè dây trong một vài năm gần đây. Qua nghiên cứu các nhà khoa học Việt Nam đã tìm thấy trong cây chứa một số hoạt chất có tác dụng tốt. Chúng giảm lượng axit có trong dạ dày, giúp ổn định các dịch chất bên trong dạ dày. Nhờ đặc tính trên mà chè dây có nhiều công dụng, nhưng sử dụng hiệu quả nhất trong việc điều trị các vấn đề về dạ dày. Dưới đây là một vài công dụng chính của vị thuốc này:
- Giảm tình trạng ợ chua, ợ hơi, đau rát vùng thượng vị.
- Giảm trào ngược dạ dày.
- Giảm nhẹ tình trạng bệnh viêm loét dạ dày .
- Giúp hệ tiêu hóa cải thiện khả năng miễn dịch.
- Tác dụng thải độc tố trong cơ thể ra bên ngoài.
- Tác dụng an thần, điều trị tình trạng khó ngủ, mất ngủ.
- Giúp ổn định đường huyết, điều trị bệnh huyết áp cao.
Cách chế biến thuốc dạ dày chè dây
Việc chế biến thuốc dạ dày chè dây không phải cứ hái chè về cắt ngắn và phơi khô là có thể sử dụng thuốc. Các công đoạn để chế biến chè dây đòi hỏi sự hiểu biết cũng sự công phu và tỉ mỉ, trải qua nhiều công đoạn khá cầu kỳ.
Chuẩn bị nguyên liệu
Lá chè dây: từ 10 đến 15g tùy nhu cầu chế biến.
Nếu chọn chè khô nên chọn lá có càng nhiều đốm mốc trắng càng tốt, chứng tỏ có nhiều nhựa, dược tính càng cao, dùng càng hiệu quả. Tuy nhiên cần phải phân biệt giữa đốm mốc với nấm mốc bị hỏng.
Nếu chọn lá chè dây tươi nên chọn những lá còn tươi, xanh, tránh chọn lá bị nát, hỏng.
>>> Xem thêm: Trà sâm hồng có tác dụng gì? Có tốt cho sức khỏe không?
Cách thực hiện
- Rửa sạch phần nguyên liệu đã chuẩn bị bằng nước sạch, để cho ráo nước..
- Sau đó đem phơi khô cho đến khi lá chè có màu hơi vàng và góc lá hơn xoăn lại hoặc đem lá đi sao trên bếp lửa cho tới khi săn khô lại và có mùi thơm.
- Cho lượng chè đã sao thơm vào bình ủ, đổ thêm 100ml nước sôi vào bình hãm ủ trong khoảng 10 phút. Trước khi hãm nên cho một ít nước sôi vào trước và lắc nhẹ cho thấm rồi mới đổ phần nước còn lại vô cho đủ.
- Có thể dùng thuốc dạ dày chè dây uống thay nước lọc hằng ngày. Uống liên iên tục từ 15 đến 20 ngày sẽ nhận thấy được sự chuyển biến, nên uống khi còn ấm và trước ăn 30 phút để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Lưu ý khi sử dụng thuốc dạ dày chè dây
Chữa bệnh dạ dày bằng thuốc dạ dày chè dây là bài thuốc thảo dược. Chính vì vậy tác dụng của bài thuốc sẽ phụ thuộc vào cơ địa của từng người. Hầu hết hiệu quả nhanh hay chậm cũng còn tùy từng cơ địa và tình trạng bệnh của người bệnh. Người bệnh nên duy trì bài thuốc một cách kiên trì. Một vài lưu ý sau người sử dụng nên biết:
Liều lượng sử dụng
- Mỗi ngày chỉ nên sử dụng thuốc tối đa 70g. Không nên lạm dụng quá nhiều có thể gây hại đến cơ thể.
- Chè sau khi pha chỉ nên sử dụng trong ngày, không nên để sang ngày hôm sau uống tiếp bởi nước chè dây giảm hoặc mất đi tác dụng, thậm chí có thể khiến tình trạng bệnh tồi tệ hơn.
Những đối tượng nên tránh sử dụng cây chè dây
- Không sử dụng bài thuốc để điều trị bệnh dạ dày đối với những người bị huyết áp thấp.
- Song song với việc thực hiện bài thuốc chữa dạ dày chè dây, người bệnh cũng nên thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý. Sử dụng những loại thực phẩm có lợi cho dạ dày. Kết hợp đồng thời phải tránh xa những thực phẩm gây hại nhằm tránh việc uống thuốc trở nên vô ích.
- Chè dây chỉ có hiệu quả với những trường hợp bệnh nhẹ mới chớm bệnh. Với những trường hợp đã chuyển biến nặng thì nên đi khám bác sĩ để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp nhất.
- Nếu muốn sử dụng song song bài thuốc dạ dày chè dây với các loại thuốc điều trị bệnh khác. Nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa trước khi thực hiện.
Kết luận
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về bài thuốc dạ dày chè dây. Hy vọng qua bài viết này bạn sẽ biết cách chế biến cũng như hiểu hơn về bài thuốc dân gian này. Chúc các bạn thực hiện thành công và cải thiện tình trạng bệnh.